Winst warmtepomp maakt SC Den Dungen aardgasloos
Onder de rook van ’s-Hertogenbosch vind je het sportcomplex SC Den Dungen. Op de vijf (kunst)grasvelden op dit complex aan de rand van het dorp komen voetbal en korfbal samen. De club telt 650 leden die vooral in de avonduren en het weekend gebruikmaken van de clubfaciliteiten, waaronder 17 kleedkamers met daarin 75 douches. Verduurzaming van zo’n complex is een behoorlijke opgave. Maar een kans zoals bij De Groene Clubweken in 2023 kon SC Den Dungen niet aan zich voorbij laten gaan.
De relatie tussen SC Den Dungen en De Groene Club gaat al een paar jaar terug. In 2019 bood De Groene Club namelijk advies voorafgaand aan het plaatsen van maar liefst 275 zonnepanelen op het clubgebouw. Toen de vereniging de kans kregen om via de Groene Clubweken een premium warmtepomp van Mitsubishi Electric te winnen, greep het die met beide handen aan. Na het overwinnen van een aantal uitdagingen, zorgt de installatie nu, naast comfort, voor een volledig gasloos sportcomplex.
Balletje aan het rollen
“We zagen onze winst echt niet aankomen. Er deden ruim 400 clubs mee. We vielen bijna letterlijk van ons stoel toen we hoorden dat we één van de drie winnaars waren”, vertelt een lachende Gerard van der Heijden, bestuurslid bij SC Den Dungen en verantwoordelijk voor het accommodatiebeheer. “Het zonnepanelenproject was onze eerste stap richting een duurzamer complex. De Groene Club gaf informatie waar onze kennis ophield. Na de winst twee jaar geleden, richtten we binnen onze eigen club een werkgroep op. Een handje vol vrijwilligers focusten zich op het mogelijk maken van de volgende stap in onze verduurzaming.”
Alklima, duurzaamheidspartner van de KNVB en leverancier van Mitsubishi Electric warmtepompen, nam daarbij een belangrijke rol op zich in de ontwerpfase. Martijn van Leerdam is clubexpert namens de exclusief importeur en maakte vanaf begin af aan deel uit van het project. Bij het eerste bezoek trof hij een enthousiaste Van der Heijden, een goed onderhouden locatie en een club die zin had in de volgende verduurzamingsstap.
Opstelling bepalen
Toch duurde het na die eerste inventarisatie nog ruim anderhalf jaar voordat de nieuwe warmtepomp z’n eerste draaiuren maakte. De omvang van het project, de uitdagingen met het extra elektriciteitsverbruik, het overleg met de gemeente en de aanbesteding van de opdracht namen de meeste tijd in beslag. Van der Heijden legt uit: “’Even’ de oude installatie eruit en de nieuwe erin, dat is een illusie. Daar komt zoveel meer bij kijken. We zijn immers een grote club en willen onze leden comfort bieden. Daarvoor moet er onder andere te allen tijde voldoende warm tapwater beschikbaar zijn voor de douches.”
Die garantie kon Alklima bieden met behulp van Mitsubishi Electric’s Hot Water warmtepomp op basis van CO2 en twee buffervaten van 1000 liter per stuk. “Deze warmtepomp is specifiek ontwikkeld voor de bereiding van warm tapwater en kan moeiteloos en met een hoog rendement hoge watertemperaturen bereiden. Daarnaast maakt de club gebruik van vloerverwarming en convectoren voor de ruimteverwarming. De opwekking van warmte komt voor rekening van twee Mitsubishi Electric Zubadan lucht water warmtepompen die zelfs bij extreem lage buitentemperaturen geen vermogen verliezen”, vertelt clubexpert Van Leerdam.
Medewerking van de gemeente
Een andere partij waaraan de club niet zomaar voorbij kon gaan, was de gemeente Sint-Michielsgestel. Zij bezitten het pand en de sportvelden, terwijl SC Den Dungen tekende voor het onderhoud ervan. De te vervangen installatie stond nog niet op de nominatie voor vernieuwing, maar de gemeente stond wel open voor verduurzaming. Een kans waar Van der Heijden en de werkgroep maar al te graag gebruik van maakten. “De samenspraak daarin verliep niet snel, maar wel productief. Uiteindelijk resulteerde het in een bijdrage vanuit de gemeente en weten wij bij wie we aan moeten kloppen voor bijvoorbeeld volgende stappen in ons verduurzamingsvraagstuk.”
Piek in het stroomverbruik
Installatieburo Pijnappels, tevens sponsor van de club, werkte voor het eerst met de producten van Mitsubishi Electric die ervoor zorgden dat SC Den Dungen volledig van het gas af kon. Dirk van Helvoort is algemeen directeur bij het installatiebedrijf en stond aan de wieg van de verbouwing. “Zeker voor het warm water is dit een redelijk zware warmtepomp. In combinatie met de twee Zubadans, ledverlichting op de vijf velden en verwarming van onder andere de kantine, bracht dat nog wel een andere uitdaging met zich mee: de capaciteit op het stroomnet en het maximale vermogen dat we volgens het contract mogen afnemen.”
Van der Heijden beaamt dit. “Waar we voorheen aan een maximale afname van 64kW meer dan genoeg hadden, wilden we naar aanleiding van dit project ophogen naar 100kW.” Met dat verzoek kreeg de vereniging echter nul op het rekest. De reden? Het stroomnet in dat gebied zit vol. Over vijf jaar konden ze het opnieuw proberen, maar daar kon de voetbal- en korfbalvereniging niet op wachten. Helemaal terug naar de tekentafel hoefde gelukkig niet. “Na overleg met alle betrokken partijen een eenvoudige gelijktijdigheid toepassen op alle elektraverbruikers, overdag wordt warmtapwater bereid voor de douchebeurten voor de avondtraining. Zo hoeft de warmtepomp in de avond niet te functioneren en kan de elektra gebruikt worden voor de veldverlichting. Een bijkomend voordeel is dat de overdag opgewekte elektriciteit direct omgezet wordt in warmwater om onder te douchen.”